Merhaba Sayın Pamukovalı hemşerilerim.
İlk yazımızda TOTAİON'u öğrendik. O dönemdeki mahalle ve mevki isimlerini merak edenler buyurun tarih yolculuğumuza.
Yolculuğumuza Elperek Mahallemizden başlayalım;
Elperek ne anlama geliyor, onu biraz inceleyelim.
EL PENİK adını hiç duymamışsınızdır sanırım.
El Penik’in kelime anlamı size bir şey ifade etmiyordur. Pamuk veya İpeğin lif halinden iplik haline getirildiği yer, imalat hane, fabrika, atölye anlamına geliyor.
Geçen yazımızda bahsettiğimiz TOTAİON, Şimdi Beyaz Şehir burada daha iyi oturuyor. Dediğim gibi Doğu Roma zamanında burada pamuk üretiliyordu ve bu pamuk Elperek civarında işlenerek ip hâline getiriliyordu. Ne yazık ki bugüne sadece ismi kalmış, o dönemden bina, eser gibi ne işaret ne de görsel bir resim bile kalmamış.
Diyeceksiniz ki eski böceklikler var. Onlar daha sonraki dönem yaşayan Rum ve Ermeniler tarafından inşa edilmiş yerler olduğunu biliyoruz.
Pamukova’nın doğusunda Mühimmat bölüğünden (herkesin bildiği askeriye) başlayarak Moru, Moru mezarlığı, Moru altı gibi isimler ile anılan bölge niye bu isimle anılıyordu acaba?
MOR'u diye araştırmada kelime anlamı; gümrük kapısı, askeri kontrol noktası, güvenlikli geçiş noktası çıktı.
Zannedersem o dönem TOTAİON'un giriş noktası burasıydı. Burada da bir yaşam vardı. Burasının mezarlığı bile olduğuna göre. Askeriyenin buraya kurulması da tesadüf değildir.
Eskiler bilir. Aşağıdaki yol açılmadan önce Geyve ve Sakarya yolu Askeriyenin altından tel örgü boyu giden yolmuştu.
Ben o yolun Arnavut kaldırımı halini bile hatırlıyorum.
Son olarak istasyon, yeni mahalle civarına verilen adı açıklayalım ve yazımızı bitirelim.
GÖREDENLER, GÖREDELER; Bu isimde size tanıdık gelmiştir.
Göredenler: MOR'u ve kasaba arasına yerleştirilen burada ikamet eden bir topluluk. Tarla Ekim, dikim işlerini yapan, iplik üretiminde çalıştırılan kişilerin yaşadığı bölge olarak açıklanıyor.
Roman kardeşlerinden çok özür dileyerek açıklayayım o dönemin çingene göçerler in yaşadığı tampon bölge.
Peki niye orası derseniz? bence tamamen güvenlik odaklı TOTAİON'un korunması için bir saldırı esnasında vakit kazanmak, saldırıya karşı savunmanın sağlanması için olduğunu düşünüyorum.
Bu hafta biraz uzun yazdım okur iken sıkılmadanız umarım. Sonraki yazımız köy isimleri hakkında olacaktır. Görüş ve bilgilerinizi benimle paylaşır iseniz yazarım.
Hem ben öğrenirim hem başkaları. Bilgi paylaşıldıkça değer kazanır yoksa bizimle olup gider.
Bu haftalık bu kadar.
Hoşça kalın. Dostça kalın.