Yeni Türk Lirası üzerindeki resimler kimler?

YENİ TÜRK LİRASINDAKİ RESİMLER?

Türk lirasına baktınız mı? Paralardaki resimleri kim neden nasıl, neye göre seçmiş, bilen var mı yok.

Banknotların üzerine portreler basılmış.

Dolaşımda en çok kullanılan Beş Türk Lirası. Bunun üzerinde Ordinaryüs Profesör Aydın Sayılı var. Seçkin bir bilim adamımıydı? Kesin olmayan ama söylenen Atatürk tarafından yurtdışına gönderildiği, Harvard'da bilim tarihi doktorası yaptığıdır. Bu ülkeye, bilime katkısı ne sorusuna cevap veren yok.

Filolojik bilgi birikimi son derecede yüksek olmakla birlikte bazı meşhur monografileri dışında büyük bir ilim tarihi sentezi yoktur. Banknotların üstüne portresi basılacak kadar dünya tarihçiliğine mal olmuş bir isim değildir.

On Türk Lirası üzerinde ise matematikçi Ordinaryüs Profesör Cahit Arf var.

Matematikteki bazı katkıları ile bilinir. Ancak tarihimizde dahi lineer cebir üzerinde o zaman bile isim yapan Vidinli Tevfik Paşa ve gene Fransızca da okunan Erzurum müdafii Gazi Ahmet Muhtar Paşa vardır. Tarihimizde Öklit, Riemann, Lobaçevski veya Gauss olmadığına göre; bu alanlarda bazı isimlerle ortaya çıkmanın fazla bir anlamı yoktur. Matematik alanından isimlerle ortaya çıkmanın anlamı var mıydı? Bana göre yoktu.

Yirmi Türk Lirası üzerinde Mimar Kemalettin Bey var. 19'uncu ve 20'nci yüzyıl kavşağı mimaride neoklasik denen devirdir. Bütün ülkelerin mimarları içinde klasik Yunan'ı, ortaçağ Gotik'ini, Bizans ve Morik (kuzey Afrika) geleneğini, Rusya'da olduğu gibi Novgorod-Moskova mimarisini taklit eden büyük mimarlar vardır. Mimar Kemalettin Bey'in yeri var mıdır? Yoktur. Oysa; toplumun eserleriyle ebediyen iftihar edeceği bütün dünyada tanınan Mimar Sinan yok sayılmış. Böyle bir garabet olur mu?.

Elli Türk Lirası üzerinde Fatma Aliye Hanım var. Ahmet Cevdet Paşanın kızıdır. Bu banknota büyük tarihçi ve büyük hukukçu Ahmet Cevdet Paşa'nın resmini konulsaydı anlaşılır yanı olabilirdi. Araştırmalarda Türk kadını temsil edebilecek saygınlığı yok. Şüphesiz Türk kadınının tarihinde öbür öncülerin arasında yeri vardır ama en önde değildir.

Beynelmilel bir entelektüel kişiliğe sahip, Hindistan kurtuluş mücadelesinde bile adı geçen Halide Edip niye ihmal edildi acaba!

Niçin ilk pilot Sabiha Gökçen, ilk akademik ressamlarımızdan Mihri Müşfik hanım düşünülmedi?

Fatih Sultan Mehmet gibi büyük bir fatih, çağ açıp kapayan, mareşal ve bir Rönesans entelektüeli ve senyörü banknotlarda yok.

Türk Mimarı denilince akla ilk gelen Mimar Sinan da yok.

Dünya haritacılığın simgesi olarak kabul edilen Piri Reis'in portresi yok.

Seyahatnamesi ile devrin yaşamını, şehirleri, insan profilini yansıtan Katip Çelebi de yok.

Muhteşem Kanuni Sultan Süleyman da paralarda yok. Oysa onun kocaman heykelini Macarlar Zigetvar sahrasına diktiler. Kudüs'te surboyu caddesi onun adını taşıyor. Türkiye’de ise ne heykeli var ne paralarda portresi..

Hangi zihniyet; böyle bir tercihi neden niçin ne amaçla yaptı?

Türk Milleti’nin böyle seçimleri kabul etmesi mümkün değildir..

Beynelmilel şöhretleri henüz olmasa da herkesimden insanların üstünde birleştikleri iki değer, bestekar Itri ve Yunus Emre'dir. Bu ikisinin konulması isabetli olmuştur

Paralara basılan portreler; sadece o milletin değil, dünya tarafından tanınan ve o halkın milli/ulusal kimliğini ören anıtsal şahsiyetler olmalıdır..

Günün Sözü: Tarihi değerlerine yabancı kişilerin yönetimi o milletin kültür ve medeniyetini yıkan bir talihsizliktir.

Nurullah Aydın