İçki, sigara, cep telefonu ve otomobilde ÖTV artırıldı. Vergi artışından sonra en ucuz sigara 6 TL oldu. 70’lik rakının fiyatı 57 liraya yükseldi. Bir şişe biranın fiyatı 5 TL’ye dayandı.
Türkiye yeni yıla zamlarla girdi. Bakanlar Kurulu otomobil, alkollü içki, sigara ve cep telefonunda Özel Tüketim Vergisini (ÖTV) çeşitli oranlarda artırdı. ÖTV artışından sonra otomobile yüzde 3.5-4, alkollü içeceklere yüzde 8-15, sigaraya yüzde 3-17 arasında zam geldi. Yılın ilk günü resmi tatil olduğu için zamlar bugünden itibaren uygulanmaya başlandı.
Bakanlar Kurulu’nun Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanarak, yürürlüğe giren kararına göre, yeni binek otomobil alımında ödenen ÖTV artırıldı.
Motor hacmi 1600 cm3’ü geçmeyenler için uygulanan yüzde 40 oranındaki vergi yüzde 45’e, motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçen fakat 2000 cm3’ün altında olanlar için uygulanan yüzde 80 oranındakı vergi yüzde 90’a, motor silindir hacmi 2000 cm3’ü geçenler için uygulanan yüzde 130’luk vergi oranı ise yüzde 145’e yükseltildi.
Paket başına 53 kuruşluk artış
Alkollü içkilerde de asgari maktu vergi tutarı birada yüzde 15, diğer alkollü içkilerde yüzde 10 oranında artırıldı. Bakanlar Kurulu, tütün mamullerinde uygulanan ÖTV’de de artışa gitti. Buna göre, paket başına asgari maktu vergi 3.22 liradan 3.75 liraya, paket başına maktu vergi de 9.22 kuruştan 13 kuruşa çıkarıldı.
Cep telefonlarından adet başına uygulanan 100 liralık vergi de 120 liraya yükseltildi.
ÖTV’deki değişiklikle birlikte, söz konusu ürünlerin fiyatlarına bugünden itibaren zam gelecek. Uzmanların verdiği bilgiye göre binek otomobil fiyatlarında ortalama yüzde 3.5-6.5 artış olacak. Alkollü içecek fiyatlarında ortalama yüzde 8-15 arasında, sigara fiyatlarında ise ortalama yüzde 3 ila yüzde 17 arasında zam olacak.
1- Ucuz cep fiyatı yüzde 10 artar
Cep telefonunda adet başına uygulanan 100 liralık vergi de 120 liraya yükseltildi. Cep telefonu fiyatında yüzde 47’ye yükselen vergi oranlarının da özellikle giriş seviyesi telefonları vuracağı belirtiliyor. Bu artış, bütün cep telefonu modellerinin fiyatına 20 TL’lik yükselme olarak yansıyacak. 200 TL’lik bir cep telefonunda 20 TL’lik fiyat artışı yaşanacak, bu da yüzde 10 zamma denk geliyor.
MOBİSAD Başkanı Murat Dursun, ÖTV artışıyla da özellikle giriş seviyesindeki telefonların fiyatının etkileneceğine dikkat çekerek, şunları söyledi:
“Bir cep telefonundan alınan vergi oranı yüzde 47’ye çıktı. ÖTV ve KDV dahil olarak 250 TL’lik bir cepte alınan vergi 120 TL’ye çıktı. 600 TL’lik bir telefonun da 200 TL’si vergi. Bu artış giriş seviyesi telefonları vuracak. Yüksek seviyedeki modellere bu marj yansıtılmayabilir. Örneğin, 16 GB iPhone 5S’in peşin fiyatı 2.150 TL. 20 TL fiyata eklemek çok etkilemez, satıcılar olarak fiyata eklemeyebiliriz. Ama giriş seviyesinde aynı şey geçerli değil.”
2- LÜKS OTOMOBİLİN FİYATI YÜZDE 6.5 ZAMLANACAK
Yeni yılın ilk günü, Bakanlar Kurulu kararıyla otomobillere uygulanan ÖTV oranlarının artırılması sektörde büyük şok yarattı. Sürpriz bir kararla yürürlüğe giren ÖTV artışı, mevcut kur artışları nedeniyle beklemede olan fiyat ayarlamaları, kredi taksitlerindeki sınırlama ve şubat başında uygulanmaya başlanacak yüksek kredi peşinatları gibi etkenlerle otomotiv sektörünü düşündürmeye başladı.
Otomotiv sektörü temsilcileri, son dönemde döviz kurlarındaki artışlardan doğan farklar, kredi taksit sınırlaması ve kredi teminat oranları gibi etkenlerin, 2014 yılı için pazarda daralma beklentisini güçlendirdiğini vurgularken, ÖTV artışının, öngörüde bulunmayı ve planlama yapmayı zorlaştıracağını belirtiyor.
Kararın, otomotiv sektöründe pazarı ve tüketimi daraltmayı amaçlayan önlemler içinde sayılabileceğine de dikkat çeken sektör temsilcileri, bunun, istihdam ve yatırımları da etkileyebileceğine dikkat çekiyor.
Fiyatlar oynayacak
Son ÖTV artışları sonrası, 1600 cc ve altındaki motor hacmine sahip otomobillerin fiyatları “sadece vergi farkı”yla yaklaşık yüzde 3.6 zamlanırken, 1600 cc-2000 cc arasındaki otolara yüzde 5.6, 2000 cc ve üzerindeki otomobillere de yüzde 6.6 oranında yansıyacak.
Söz konusu artışta, ÖTV üzerinde alınan KDV miktarının da yükselmesinin etkisi var. Bunun yanında son dönemdeki kur artışlarının da fiyatlara yansıtılması, zammı artırabilecek.
Otomotiv Distribütörleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bayraktar, kararın sektör için büyük sürpriz olduğunu belirtirken, “Son dönemde gerek döviz kurlarındaki hızlı yükseliş, gerekse BDDK’nın otomobil kredilerine getirdiği sınırlamaların 2014’te sektörümüzü olumsuz etkileyeceğini zaten öngörüyorduk. Otomotiv sektörü için zaten olumsuz tahminlerle başladığımız 2014 yılının ilk gününde, ÖTV artışının da eklenmesiyle daha da vahim sonuçlar ortaya çıkacaktır. Bu durum, otomotiv sektörü ile bağlantılı sektörlerdeki istihdamı ve planlanan yatırımları da olumsuz etkileyecek” dedi.
Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi çerçevesinde sektörün yaşlı araç parkı, yüksek vergi oranı gibi problemlerine çözüm beklerken, ÖTV’de artışa gidilmesinin şaşırtıcı olduğuna dikkat çeken Mustafa Bayraktar, tüm bu olumsuzluk ve belirsizliklerin, sektörün sağlıklı tahmin yapmasına engel olacağını ifade etti.
ÖTV artışıyla hangi otoya ne zam gelecek?
Motor hacmi 1600 cc’yi geçmeyenler %3.5
Motor hacmi 1600 cc-2000 cc arasında %5.5
Motor hacmi 2000 cc’yi geçenler %6.5
‘Bu ortamda önümüzü görmek zor’
Kısa bir süre önce “Otomobil pazarı 600 bini geçerse, vergi artışı gelir” öngörüsünü paylaşan Borusan Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Eşref Biryıldız da, en çok satılan motor hacminde ÖTV artışının düşük tutulmasının, vergi gelirini artırmaktan çok satışları frenleme amacı taşıdığını söyledi.
Şu an sektörün önünü görmekte zorlandığını belirten Biryıldız, pazardaki düşüşün ne kadar olacağını söylemek için biraz zaman geçmesi gerektiğini, ancak gerilemenin “hatırı sayılır” olacağını vurguladı.
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt da, ÖTV artışının, 2014’te satışları 500-600 binler seviyesine indirebileceğini belirtti.
Ali Haydar Bozkurt, “Sektör için kritik sınır olan 700-800 bin altı satışlara ulaşmamız durumunda, giderlerin karşılanmasında sıkıntı yaşanabilir. Otomotiv ve bağlantılı sektörlerle birlikte tüm markaların, satışların gidişatına göre bir dizi önlemler alması da gündeme gelebilir” dedi.
3- Sigaradaki indirimin ömrü çok kısa sürdü
Sigara şirketlerinin pazardan daha fazla pay alabilmek için kasım ayında başlattıkları indirim rekabeti, Bakanlar Kurulu kararıyla son buldu. Maliye Bakanlığı’nın rekabet sebebiyle vergi gelirlerinin azalacağı uyarısını dikkate alan Bakanlar Kurulu sigaradaki asgari maktu vergiyi 3.22 TL’den 3.75 TL’ye çıkardı ve paket başına alınan maktu vergi miktarını da 6 kuruştan 13 kuruşa yükseltti.
Vergi öncesi 5 liraya kadar gerileyen en ucuz sigaranın fiyatı zamdan sonra 6 liranın üzerine çıktı. Bakanlar Kurulu’nun vergi artışından sonra 6 TL’lik sigaralar 6.5-7 TL, 6.5 TL’lik sigaralar 7-7.5 TL, 9 TL’lik sigaralar 9.5-10 TL ve 9.50 TL’lik sigaralar da 10-10.50 TL’den satılacak.
4- BİR ŞİŞE RAKI 57 LİRA OLDU
Alkollü içkilerde de asgari maktu vergi tutarı birada yüzde 15, diğer alkollü içkilerde yüzde 10 oranında artırıldı. Vergiden önce fiyatı 4.15 - 4.25 TL olan 50 cl’lik biranın fiyatı ÖTV artışından sonra 4.50 TL’ye yükseldi. 55 liraya satılan 70 cl’lik rakının fiyatı da 57-58 lira oldu.
Alkollü içeceklerde eski fiyatlar ve zamdan sonraki yeni fiyatlar şöyle
Vergide ‘rutin’ zam
Vergiler de yeni yılla birlikte rutin zammını gördü. ÖTV, Damga Vergisi, KDV ile diğer bazı vergiler yüzde 3.93 oranında artırıldı. Cep telefonu aboneliğinin ilk tesisinde tahsil edilen maktu Özel İletişim Vergisi tutarı 40 TL’ye çıkarıldı.
Çevre temizlik vergileri de yüzde 3.93 oranında artırıldı. Pasaport bedeli 72 liradan 75 liraya, 1 yıllık pasaport harcı 135.2 liradan 140.51 liraya, aile cüzdanı 66 liradan 69 liraya yükseldi. B sınıfı sürücü belgesi harcı ise 346.71 lira oldu.